روزنامه «ایران سپید»

شنبه 25 آذر 1396

27 ربیع الاول 1439

16 دسامبر 2017

سال بیست و دوم شماره 5741

صاحب امتیاز:

خبرگزاری جمهوری اسلامی      

مدیر مسئول: سهیل معینی

سامانه پیامکی: 3000465040

نشانی پستی: تهران- ص.پ. 158755388

تلفن: 84711371

شماره انتشارات: 5-88548892

وبسایت: www.iransepid.ir

پست الکترونیک: iransepid@icpi.ir

.........عناوین این شماره.......

واجبتر از نان شب 2

تعامل فرهنگی, نتیجه حضور در رویداد بین المللی هنری 4

چیزهایی که در مدرسه نمیآموزیم 8

راهکارهایی برای دریافت کمک از کاربران بینای رایانه: «بخش چهارم» 13

جدول حرف تو حرف/ مواد بسیار سمی روی کره زمین 16

* گلواژه: کسی که "امروز" از "دیروز" آگاهتر نباشد، انسان خردمندی نیست. آبراهام لینکلن

.......سخن هفته

* واجبتر از نان شب: یکی از مهمترین الزامات موفقیت نظام آموزش عمومی برای نابینایان و کمبینایان، استفاده از وسایل و فناوریهای آموزشی است. مثلاً آمدن ماشینهای تایپ بریل که معروفترین آنها پرکینز است, انقلابی در آموزش نابینایان و توانایی آنها برای نوشتن ایجاد کرد یا وسایل دیگری مانند کره جغرافیایی که به ویژه میتواند فقدان آموزش از طریق حس بینایی را از طریق لمس یک حجم سه بعدی جبران کند. باید پذیرفت بینایی حسی است که حجم قابل توجهی از اطلاعات را برای فرد بینا فراهم میآورد. بسیاری از این اطلاعات ناخواسته و غیر ارادی و صرف دیدن آموخته میشود, اما در مورد دانشآموز نابینا اطلاعات کسب شده با حس بینایی باید از طریق لمس و شنیداری جبران شود. وسایل کمک آموزشی در این مورد اهمیت مضاعف مییابند, زیرا فرد نابینا میتواند بسیاری از اشیا را از طریق لمس برجسته آن که به کمک وسایل چاپ مدرن روی ورقه های کاغذ و پلاستیک چاپ میشود لمس کنند یا از طریق لمس سه بعدی ماکت اشیا. وسایل کمک آموزشی مدرن امکان میدهد فرد نابینا ضمن اتصال شبکه های مجازی حجم بسیاری از اطلاعات را از روی سایتهای آموزشی بردارد. از هر کجا که باشد و با هر فاصله ای از مراکز آموزشی, به ویژه این وسایل برای کودکان نابینا نقش حیاتی بازی میکنند. لذا در این خصوص نیاز به سرمایه گذاری سنگین ملی وجود دارد. خوشبختانه در چند سال اخیر بودجه آموزش و پرورش استثنایی حدود 400 درصد رشد داشته است, اما به نظر میرسد دسترسی دانشآموزان نابینا به فناوری کمک آموزشی مستلزم سرمایه گذاری بیشتری است. هنوز اکثریت این دانشآموزان به لپتاپ، تبلت، نمایشگرهای بریل یا ماشینهای تایپ بریل دسترسی ندارند. فراموش نکنیم تأمین وسایل کمک آموزشی برای نابینایان به معنای پر کردن خلأ فقدان شناخت از طریق بینایی است و در آموزش نابینایان این یعنی همه چیز. باید با آگاهی دولت آن را به سرمایه گذاری در این خصوص ترغیب کرد.

.......گفتگو

* تعامل فرهنگی, نتیجه حضور در رویداد بین المللی هنری

حضور در اتفاقات جهانی هنری, آرزوی هر هنرمند و گروه هنریست. در آذر ماه جاری, یکی از گروه های نابینایان فعال در حوزه موسیقی, میهمان جشنواره موسیقی نابینایان تونس شد. این جشنواره که به وسیله یکی از تشکلهای نابینایان کشور تونس هر سال برگزار میشود, در سومین دوره خود و در آیین اختتامیه, گروه موسیقی نابینایان ایران را به عنوان گروه برتر از نظر کیفیت و همچنین رعایت آداب صحنه انتخاب کرد. ناگفته نگذاریم که اجراهای این گروه به جز روز افتتاحیه, به صورت مشترک با همکاری هنرمندان نابینای تهران و خراسان رضوی صورت گرفت. علی جباری, سرپرست گروه موسیقی نابینایان که به عنوان نماینده از ایران در این جشنواره حضور داشت, از جزئیات فستیوال میگوید: «جشنواره تونس در واقع یک فستیوال نیمه رقابتیست. امسال سومین دوره آن برگزار شد. البته سال گذشته من با همراهی گروه دیگری از نابینایان در این جشنواره شرکت کرده بودم و عملاً امسال دومین تجربه من بود.» جباری کیفیت برگزاری جشنواره را در سطح نسبتاً قابل قبولی ارزیابی میکند: «این جشنواره توسط یکی از تشکلهای نابینایان تونس برگزار میشود. طبیعیست که چنین جشنواره ای نمیتواند تمام و کمال از حمایتهای دولتی برخوردار باشد. بر همین اساس, کیفیت برگزاری جشنواره از نظر اختصاص سالن نسبتاً مناسب برای اجراها,, نسبتاً قابل قبول بود. آئین افتتاحیه در سالن تئاتر شهر تونس برگزار شد و اجراهای بعدی در سالن مجمع الزهرا پی گرفته شد.» این فارغ التحصیل موسیقی از دانشگاه سوره, به برقراری تعامل خود و دوستانش با نابینایان شرکت کننده و همچنین تشکلهای حاضر در فستیوال اشاره میکند: «برای من تجربه امسال به لحاظ هنری, به اندازه تعاملی که با شرکت کننده ها و تشکلهای حاضر داشتم, نبود؛ چون سال گذشته از جنبه هنری به تجربه دلخواهم رسیده بودم, اما تعاملاتی که امسال برقرار کردیم برایم بسیار ارزنده بود. کار به جایی رسید که اخیراً نماینده یکی از تشکلهای حاضر در آن جشنواره از کشور مراکش, با من تماس گرفت و خبر از پیگیریهای آن تشکل برای برگزاری فستیوال موسیقی نابینایان در مراکش داد. خب این اتفاق واقعاً برای من اهمیت دارد.» جباری به قطعاتی هم که در این جشنواره اجرا کردند گذری اجمالی میکند: «چند سالیست مؤسسه ای به نام باران مهر توکا تأسیس کرده ایم که زمینه اصلی فعالیتش در حوزه فرهنگ و هنر است. اساس کار ما بیشتر بر نمایشهای بومی و آداب و رسوم اقوام ایرانیست. همین زمینه را به فعالیتهای موسیقایی تزریق کردیم. امسال با همکاری گروه قاصدک از خراسان رضوی, قطعاتی از مناطق مختلف ایران, به اضافه یکی دو آهنگ اصیل ایرانی را اجرا کردیم.» علی جباری نگاهی هم به برنامه های جانبی جشنواره موسیقی نابینایان تونس می اندازد: «تعداد گروه های شرکت کننده فکر میکنم چهارده گروه بود. البته همه این تعداد, در حوزه اجرا شرکت نکرده بودند. علاوه بر بخش موسیقی, سمیناری هم در بخش جانبی فستیوال برگزار شد. موضوع سمینار, بررسی مسائل و دغدغه های نابینایان در کشورهای مختلف بود. در این سمینار, من و دکتر ابوذر سمیعی که نوازنده سه تار گروه هم بود, شرکت کردیم. اتفاقاً آقای سمیعی سخنرانی مفصلی کرد که بسیار مورد توجه و تشویق حضار قرار گرفت. علاوه بر این برنامه, به دعوت رایزن فرهنگی ایران در تونس, در رادیو فرهنگ این کشور که ویژه برنامه ای به مناسبت میلاد رسول اکرم (ص) برگزار میکرد, شرکت کردیم. مدت آن برنامه دو ساعت بود و ما به عنوان میهمان, قطعات ایرانی اجرا کردیم.» گفتنیست علی جباری نوازنده کمانچه, ابوذر سمیعی سه تار, سیاوش اردستانی سازهای کوبه ای, مهرداد و مهران لایزال از خراسان رضوی اعضای گروه موسیقی نابینایان را تشکیل داده بودند. این گروه را داوود بختیاری, مدیر مؤسسه توکا در مقام خواننده همراهی کرده بود.

.......چوب الف

* چیزهایی که در مدرسه نمیآموزیم: به سالهای مدرسه فکر کنید و سعی کنید به یاد آورید چه میزان از مطالب کتابهای درسی را در زندگی عملی خود به کار بسته اید. چه میزان از این مطالب را که البته کم حجم هم نبودند, هنوز میتوانید به خاطر بیاورید؟ پاسخ به این پرسشها به سادگی و به روشنی نشان میدهد که بسیاری از مطالبی را که ما برای زندگی, برای ادامه راهمان در مسیر پر فراز و فرود جوانی بزرگسالی و سالمندی به آن نیاز واقعی داریم, هرگز در مدرسه نیاموخته ایم. این که چگونه زبان بدنمان را بشناسیم و بتوانیم به گونه ای از آن مراقبت کنیم که کمتر بیمار و ناتوان شود و زیبا, سلامت و نیرومند بماند. این که چگونه از روابطمان با دوستان, خانواده, فرزندان, همکاران و همسایگان و... مراقبت کنیم تا در عین حفظ ارتباطی مؤثر و لذتبخش, عزت نفسمان دچار آسیب نشود و در عین حال به حقوق دیگران تعدی نکنیم و رنجی بیدلیل بر کسی وارد نکنیم. این که چگونه در امور مالیمان دچار مشکلات و بنبستهای جدی نشویم. این که چطور در موقعیتهای حساس و بحرانی با حفظ آرامش و به سرعت بهترین تصمیم و راه حل ممکن را بیابیم. این که چگونه شاد باشیم و در عین حال اخلاقی زندگی کنیم. این که چطور میان فرزندانمان عدالت را برقرار کنیم. این که اگر در خیابان با یک مسافر خارجی مواجه شدیم, چگونه بتوانیم در حد یک معاشرت کلامی کوتاه و مثلاً کمک در پیدا کردن یک آدرس ساده با او ارتباط برقرار کنیم و خلاصه کلی از این مهارتها که بسیاری از بزرگسالان تحصیلکرده از آن بیبهره اند و از این رو بسیار دچار مشکل و سر در گمی میشوند. همانهایی که حافظه شان پر است از فرمولهای ریاضی و فیزیک و قواعد سنگین دستور زبان و خیلی از این جور چیزها. البته کسب دانش و تخصص به هیچ رو بی اهمیت یا حتی کم اهمیت نیست. اما برای کسی که در مدرسه دارد با زندگی آشنا میشود و تازه اول راه است, به نظر میرسد دستیابی به مهارتهای اولیه زندگی سالم حکم چراغی را دارد که به خانه رواست و...

به هر حال نقد نظام آموزش و پرورش نه رسالت ستون حاضر است و نه این مجال اندک محمل مناسبی برای این داستان پرماجرا. این درد دل کوتاه و البته جدی و تأثر انگیز, تنها بهانه ای بود برای معرفی گروهی از کتابها که برای کودکان و نوجوانان و گاه حتی برای بزرگسالان نوشته شده اند تا دقیقاً همین خلأ آموزشی را پر کنند. کتابهایی عملی شبیه دستنامه و گاه تا آن اندازه مفید و کاربردی که علیرغم این که برای گروه سنی نوجوانان نوشته و ترجمه شده اند, بزرگسالان نیز از مطالعه آنها بسیار خواهند آموخت. یک مجموعه از این کتابهای شیرین و به درد بخور, مجموعه ای است که نشر گام با عنوان سری «آن چه دختران باهوش باید بدانند», منتشر کرده است. سه عنوان خیلی جذاب و کارآمد از کتابهای این مجموعه با عناوین: مدیریت پول, تصمیمگیری سریع و جادوی کلمات تا به حال گویا شده است. اولی که از نامش مشخص است که مخاطبش را با زبانی ساده و در عین حال دقیق, علمی و کاربردی با دنیای پول و روابط اقتصادی میان انسانها آشنا میکند. این که چگونه میتوانیم پولی را که در اختیار داریم به درستی مدیریت کنیم و چگونه میشود به ایجاد درآمد اندیشید و چه مقدماتی برای ورود به بازار کالا و خدمات وارد شد و کلی مطالب جذاب و کاربردی دیگر از این دست. در جادوی کلمات با ریزه کاریها و ظرافتهای ارتباط کلامی در رابطه با دوستان جدید و قدیم, خانواده, معلمان و... آشنا میشویم و در کتاب تصمیمگیری سریع, خواننده با شیوه برخورد و اتخاذ بهترین تصمیم در کوتاهترین زمان درگیر میشود و بسیار میآموزد. هر سه این کتابها به صورت دستور العملهای قابل اجرا و با زبانی بسیار ساده و مثالهای متعدد و گویا مطرح شده اند. با وجود این که مثالها و نمونه های ذکر شده در کتابها بیشتر متوجه دختران نوجوان است, اما در بسیار موارد کتابها برای همه علاقه مندان به این موضوع جالب و آموزنده اند. البته اغراق نخواهد بود اگر بگوییم بسیاری از مطالب مطرح شده در این آثار دقیقاً با فرهنگ ما سازگار نیستند, اما به باور نگارنده این سطور, حتی مطالعه همان مطالب نیز خالی از فایده نخواهد بود. علاقه مندان میتوانند نسخه گویای این سه کتاب را در کتابخانه حسینیه ارشاد بیابند. با توجه به اطاله کلام و مجال اندک و اهمیت ویژه این کتابها به یاری خداوند مهربان در شماره آینده به معرفی بیشتر و بهتر این سه کتاب خواهیم پرداخت تا علاقه مندان با آگاهی بیشتر درباره مطالعه آنها تصمیم بگیرند. به امید این که فرزندان این مرز و بوم مطالعه کتابهای غیر درسی در کنار تکالیف مدرسه را با لذت و تیزبینی دریابند و هر روز فرهیخته تر و مجهزتر مهیای ورود به دنیای بزرگسالی شوند.

"پرستو ولدخان"

* گلواژه: اسراری در این سوی زندگی وجود دارند و اسراری در آن سو. همه جا پُر از اسرار است؛ بهتر آن که اسرار را پذیرا باشیم و چیزی نپرسیم. کریستین بوبن

.......فناوریهای امیدبخش

* راهکارهایی برای دریافت کمک از کاربران بینای رایانه: «بخش چهارم»: همان طور که در شماره پیش وعده دادیم، در این شماره بنا داریم به موضوع کلاسهای تک نفره و به اصطلاح خصوصی بپردازیم. شیوه ای که خیلیها ترجیح میدهند از آن برای فراگیری رایانه و متعلقاتش استفاده کنند و در اغلب اوقات هم نتیجه ای مطلوبتر به همراه دارد.

احتمالاً تصور بسیاری از نابینایان در مورد کلاسهای تک نفره و خصوصی این است که اگر آموزگار بینا باشد, به مشکل بر خواهند خورد و مدرس بینا نمیتواند مفاهیم را آن طور که باید به کارآموز نابینا منتقل کند. البته این تصور پر هم بیراه نیست؛ چرا که بسیاری از متخصصان حوزه رایانه و سیستم عاملهای هوشمند، هیچ اطلاعی از چگونگی کار با رایانه از سوی کاربران نابینا ندارند و به همین دلیل هم نمیتوانند مفاهیم را آن طور که بایسته است به کارآموز نابینایشان منتقل کنند. برای این که حضورمان در کلاسهای خصوصی قرین موفقیت باشد، ابتدا لازم است مدرس دوره را به بهترین شکل، از نحوه کار نابینایان با رایانه آگاه کنیم. بهترین روش این است که صفحه خوانها را به او معرفی کرده و در مورد روش کارشان توضیح دهیم و تشریح کنیم که ما چگونه فقط با استفاده از صفحه کلید، میتوانیم از پس انجام کارهایمان در محیط سیستم عامل برآییم. بهتر است اگر فکر میکنید دانش کافی برای ارائه توضیحات مستند در این زمینه ندارید، از کمک نابینایان آگاه در این زمینه استفاده کنید یا با جستجو در اینترنت، مطالب کوتاه و مفیدی را پیدا کرده و در اختیار آموزگارتان قرار دهید.

نکته دیگری که شاید بسیاری از ما در کلاسهای خصوصی به آن توجه نکنیم، سرعت خواندن متن توسط صفحه خوانمان است. شاید هر کدام از شما آن قدر با صدای صفحه خوان خودتان مأنوس شده باشید که با سرعتی معادل ۳۰۰ لغت در دقیقه هم با رایانه کار کنید. اما تصور کنید صدایی ماشینی نظیر Espeak را که با چنین سرعتی در حال خواندن متن است. حق بدهید که آموزگاری که برای اولین بار این صدا را میشنود، بعد از دقایق کوتاهی دچار سرگیجه و بهم ریختگی اعصاب شود. بنا بر این، بهتر است سرعتی معقول برای صفحه خوانتان در کلاسهای خصوصی انتخاب کنید. همچنین در مواقعی که آموزگارتان ناخودآگاه دست به موس میشود، برایش توضیح دهید که به هیچ وجه نمیتوانید از موس استفاده کنید و فقط باید به کمک فرمانهای صفحه کلید کار کنید. همین تذکرها آموزگارتان را وا خواهد داشت که فرمانهای صفحه کلید را یافته و در اختیار شما قرار دهد. اگر احساس میکنید که آموزگار مسؤولیتپذیری دارید، حتماً نسخه ای Demo از صفحه خوانی که استفاده میکنید را در اختیارش قرار دهید تا با فوت و فنهایش آشنا شود و خود را با قابلیتهایش تطبیق دهد. در شماره بعدی مسأله ارائه کمک از سوی کاربر نابینا به کاربران بینای رایانه را بررسی خواهیم کرد. "امید هاشمی"

.......کشکول

* جدول حرف تو حرف. این جدول از 20 گروه سؤال تشکیل شده است که در هر گروه سه سؤال قرار دارد. پاسخ این سؤالات به ترتیب سه، چهار و پنج حرفی است. ویژگی این جدول در آن است که پاسخهای سه حرفی، همان حروف پاسخهای چهار حرفی را دارند و پاسخهای پنج حرفی همان حروف پاسخهای چهار حرفی را تشکیل میدهند. بعد از حل کامل این جدول، با به ترتیب چیدن حروف آخر پاسخهای پنج حرفی، رمز جدول که سخنی از ژوبر است بدست میآید. سؤالات: گروه یک: (دیدن از رژه-یار و همدم-هنر هفتم) گروه دو: (پسوند محافظ-بصیر-فاقد اسم) گروه سه: (توشه راه-رها و بی قید-میدان معروفی در تهران) گروه چهار: (بعید-متظاهر-شهری در استان لرستان) گروه پنج: (تیره و کدر-ستاره-چپاول و یغما) گروه شش: (آشنا به راه-شهرها-خوش منظر) گروه هفت: (هذیان بیمار-وسط و بین-قسمتی از گوش) گروه هشت: (حرکت هوا-دایر و برقرار-روستا) گروه نه: (پسر-ترس و بیم-قاره سبز) گروه ده: (بارانزا-تشنه فریب-در حال انجام خدمت وظیفه عمومی) گروه یازده: (ماه پرتابی-پرچم و بیرق-سرگذشت قدما) گروه دوازده: (همه دارند-خواهش و التماس-بالا پوش بلند خانمها) گروه سیزده: (عدل و انصاف-خدمتکار پیر-برادر) گروه چهارده: (پرنده آش سرد کن-مرکز استان مازندران-تشنه نیست) گروه پانزده: (قمر-استاد کار-زیبارو) گروه شانزده: (محموله-به خاطر این که-پاکی جستن) گروه هفده: (برش سینمایی-نوار ضبط-نوعی خودروی مسافربری) گروه هجده: (آتش-آرنج-ناشایست) گروه نوزده: (سازمان جاسوسی آمریکا-توقف-بنیان نهادن) گروه بیست: (بمب کاشتنی-بهشت-پیشنویس). شما تا چهارشنبه هفته جاری فرصت دارید رمز جدول را با شماره پیامک 3000465040 به ما اعلام کنید. رمز جدول هفته گذشته: انتقاد بیجا مایه دشمنی است. برنده این هفته جدول آقای قدرت ا... رحمتی از کرج است.

* جدی نگیرید: بعضی پیامهای «سلام خوبی؟» رو باید بذاری یکی دو ساعت بعد جواب بدی که خطرشون رفع بشه. - یه بار حواسم نبود کارت مترو رو به جای ۳ تومن، ۳۰ تومن شارژ کردم. تا یه ماه با زنجیر از گردنم آویزون کرده بودم که یه وقت گم نشه بدبخت بشم.

* حرفهای تکان دهنده: کودکی، دنیای شگفتیست، دوست داشتنی و کسل کننده؛ هم گنج است و هم ابهام. کریستین بوبن - شیفتگی ذاتی هر اتم این است که به سرچشمه الهی و بنیادیش بازگردد. والت ویتمن - خود را بیان کردن همیشه به معنای خطا رفتن است. همواره بر خود آگاه باش؛ خود را بیان کردن برای تو مفهومی جز دروغ گفتن ندارد. فرناندو پسوا

* مواد بسیار سمی روی کره زمین: جیوه: خطر مرگبار بودن جیوه کمی پیچیده بوده و به نوعی از این ماده که مورد استفاده قرار گیرد وابسته است. ترکیبات نقره طبیعی و غیر ارگانیک تأثیرات متفاوتی دارند و به همین دلیل جیوه خالص کمترین میزان سمی بودن را دارد. در واقع بخار جیوه در صورت استنشاق میتواند برای سلامتی خطرناک باشد. این ماده به اعصاب و ریه ها حمله میکند و ترکیب عصبها را به طرز خطرناکی به هم میریزد. –  باتراکوتوکسین نوعی سم است: در ترشحات بدن یک وزغ سمی وجود دارد. در واقع این وزغها خود سم نمیسازند, بلکه با خوردن حشرات خزنده دارای سم میتوانند در بدن خود ترکیبی از این سموم را تولید کنند که میتواند به سرعت قربانی را بکشد. – سیانید: در واقع سیانید یکی از سموم کشنده ای است که به سرعت قربانی را از پای درآورده و برای جهانیان شناخته شده است. این ماده سمی از طریق پیوند سه گانه کربن و نیتروژن تشکیل میشود و در صورت خورده شدن یا استنشاق باعث مرگ در دقایقی کوتاه میشود. - عامل سیاه زخم: بدترین حالتی که این ماده کشنده وارد بدن میشود از طریق استنشاق است. در صورت ورود عامل این ماده به بدن, شخص خیلی زود به آنفلوآنزا مبتلا شده و احساس سرمای شدید خواهد کرد. عامل این بیماری تا روزها در بدن باقی خواهد ماند و در نهایت سیستم تنفسی را از کار خواهد انداخت. – ریسین: ریسین ماده ای سمی است که در دانه گیاه کرچک یافت شده و یکی از مرگبارترین مواد در سراسر جهان شناخته میشود. ریسین سنتز پروتئین را در بدن متوقف کرده که نقش مهمی در زنده ماندن انسان دارد. – بوتولینوم: بوتولینوم مرگبارترین و سمیترین ماده روی کره زمین است. این ماده در صورت تماس با بدن انسان خیلی سریع وارد سلولهای عصبی شده و سیستم عصبی بدن را تخریب میکند. بدین ترتیب قربانی خیلی زود و با زجری غیر قابل تصور جان خواهد داد. بر اساس محاسبات صورت گرفته تنها یک گرم بوتولینوم برای کشتن 14.000 نفر یا 200.000 موش کافی است.  

* پاسخ سؤالات جدول هفته گذشته: انکساری. ناره. تلخیص. قطاب. ابیس. دارایی. بارو. یوک. جبل. انیماتور. مربا. اگزیستالیسم. یاخته. هتاک. دا. شم. مسخ. نصارا. یابو. ارگامی. سوپاپ. تارتن.